- Przyjęty projekt ustawy budżetowej na rok 2026 odpowiada na obecne bezprecedensowe wyzwania geopolityczne i rozwojowe Polski zapewniając utrzymanie stabilności finansów publicznych oraz wsparcie kluczowych inwestycji i programów społecznych.
- Przewiduje środki na inwestycje w bezpieczeństwo, infrastrukturę drogową i kolejową, budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego, transformację energetyczną i cyfrową. Prognozowana dynamika inwestycji ogółem przekroczy wieloletnie średnie, stymulując rozwój gospodarczy.
- Priorytetem pozostaje wsparcie dla obywateli, dlatego zapewniliśmy rekordowe nakłady na ochronę zdrowia oraz takie programy jak in-vitro, Aktywny Rodzic, Rodzina 800+, Renta wdowia, czy 13. i 14. emerytura.
- Rząd będzie kontynuował wzmacnianie potencjału polskiej gospodarki. W przyszłym roku Produkt Krajowy Brutto wzrośnie realnie o 3,5%.
Budżet na rok 2026 kształtowany jest w poczuciu zaufania, wiarygodności i sprawczości państwa. Cechy te budują nowoczesny kapitał społeczny i są podstawą nowoczesnej relacji obywatel-państwo. Sprawczość instytucji państwa przejawia się również w kreowaniu i pobudzaniu działań rozwojowych i inwestycyjnych swoich obywateli i przedsiębiorców.
Bezpieczeństwo Polski – obrona narodowa
Na rok 2026 w budżecie oraz planie Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych zabezpieczono rekordowe środki na obronę narodową w wysokości 200,1 mld zł, co stanowi 4,81% PKB planowanego w projekcie budżetu na rok 2026.
Zdrowie Polaków – ochrona zdrowia
Rok 2026 będzie kolejnym rokiem wzrostu nakładów na ochronę zdrowia - łącznie osiągną poziom 247,8 mld zł.
W ramach powyższych wydatków zostały m.in. zabezpieczone wyższe o 100 mln zł środki na program Leczenie niepłodności (in-vitro) (wzrost do 600 mln zł) oraz finansowanie telefonu zaufania (wzrost z 10 mln zł do 30 mln zł).
Przedsięwzięcia rozwojowe
Inicjatywy te będą finansowane z różnych źródeł, w tym m.in. z budżetu państwa, funduszy umiejscowionych w BGK, KPO, budżetu UE. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego. W 2026 roku zwiększą się także inwestycje związane z energetyką jądrową. W projekcie ustawy budżetowej zabezpieczono również środki finansowe na rozwój sztucznej inteligencji w Polsce.
Ważnym elementem przedsięwzięć na 2026 r. jest obszar związany z mieszkalnictwem, w którym zakłada się wydatki na poziomie 8,7 mld zł, w tym 6,7 mld zł z budżetu państwa.
W obszarze gospodarki morskiej wydatki budżetu państwa zaplanowane zostały w kwocie 2,4 mld zł, w tym 0,2 mld zł pozwalające na wdrożenie realizacji programu wieloletniego „Budowa statków szkolno-badawczych dla uczelni morskich".
W planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na finansowanie ochrony środowiska zaplanowano wydatki w wysokości ok. 15 mld zł, w tym z Funduszu Modernizacyjnego ponad 6 mld zł z przeznaczeniem w szczególności na program „Czyste powietrze".
Zabezpieczono środki na wsparcie samorządów w usuwaniu odpadów niebezpiecznych, stanowiących zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub środowisk w wysokości 0,2 mld zł.
Wsparcie obywateli
W budżecie na 2026 rok zabezpieczono finansowanie skutków waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych, całorocznych kosztów wypłaty tzw. renty wdowiej, programu „Aktywny rodzic", kosztów tzw. wakacji składkowych, podwyższenia kwoty zasiłku pogrzebowego do 7 tys. zł, kosztów wypłaty dodatku dopełniającego do renty socjalnej. Zapewniono finansowanie programów kontynuowanych takich jak: Rodzina 800+, czy 13. i 14. emerytura.
Podstawowe wielkości budżetu państwa w 2026 r.
W projekcie ustawy budżetowej na 2026 rok w zakresie środków krajowych zaplanowano:
- dochody budżetu państwa na kwotę 647,2 mld zł,
- wydatki budżetu państwa na kwotę 918,9 mld zł,
- deficyt budżetu państwa na kwotę nie większą niż 271,7 mld zł.
Dochody budżetu państwa w 2026 r.
Prognozowane dochody na 2026 r. wyniosą 647,2 mld zł, tj. o 43,8 mld zł więcej niż przewidywane wykonanie w bieżącym roku.
Poziom dochodów budżetu państwa w 2026 r. będzie determinowany sytuacją makroekonomiczną, planowanymi zmianami systemowymi oraz działaniami mającymi na celu wzmocnienie strony dochodowej poprzez polepszenie szeroko rozumianej ściągalności podatkowej i zmniejszenie szarej strefy.
Dochody podatkowe budżetu państwa w 2026 r.
Prognozowane dochody podatkowe na 2026 r. wyniosą 579,9 mld zł i wzrosną o 43,6 mld zł w stosunku do przewidywanego wykonania w roku 2025.
CIT
Wpływy z tego podatku prognozuje się na kwotę 80,4 mld zł. Prognoza uwzględnia efekty planowanego podwyższenia stawki podatku dla sektora bankowego.
VAT
Prognozowane wpływy z podatku VAT ujęto w kwocie 341,5 mld zł.
W prognozie podatku VAT uwzględniono m.in.:
- nominalny wzrost spożycia prywatnego o 6,4%,
- zmiany systemowe w 2026, w tym:
- podwyższenie limitu zwolnienia podmiotowego z podatku z 200 tys. zł na 240 tys. zł,
- wejście w życie KSeF – obejmuje czynności podlegające VAT w Polsce, w tym krajowe dostawy towarów i świadczenie usług dokonywane pomiędzy przedsiębiorcami (B2B), na rzecz organów publicznych (B2G), z wyłączeniem faktur wystawianych na rzecz konsumentów (B2C). To kolejne rozwiązanie uzupełniające w stosunku do już wprowadzonych narzędzi, tj.: JPK_VAT z deklaracją czy kas on-line.
PIT
Prognozowana kwota dochodów z PIT dla budżetu państwa na 2026 r. wynosi 32 mld zł.
Istotne znaczenie, oprócz środowiska makroekonomicznego, będzie miał wzrost dochodów JST z tytułu udziału w dochodach z PIT ze 174,1 mld zł w 2025 r. do 193,8 mld zł (wzrost o 11,4% r/r). Wpływ na dochody podatkowe będzie miała również reforma wprowadzająca nowy instrument oszczędnościowo-inwestycyjny Osobistych Kont Inwestycyjnych (OKI), który będzie stanowił alternatywę dla obecnie obowiązującego sposobu opodatkowania dochodów z aktywów finansowych.
Akcyza
Wpływy z podatku akcyzowego zaplanowano na 103,3 mld zł.
Wpływ na dochody z podatku akcyzowego w 2026 r. będzie miało podwyższenie o 15% stawek akcyzy na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane oraz wyroby pośrednie.
Od 1 stycznia 2026 r. będą obowiązywały podwyższone części kwotowe stawek akcyzy na: papierosy o 20%, tytoń do palenia o 30%, wyroby nowatorskie o 20% (w porównaniu z poziomem stawek z 2025 r.). Podwyższone zostaną stawki akcyzy na cygara i cygaretki o 20% oraz na płyn do papierosów elektronicznych o 50% w stosunku do stawek obowiązujących w 2025 r.
Na dochody z podatku akcyzowego w 2026 r. będą miały wpływ również zmiany wprowadzające od 1 sierpnia 2025 r. opodatkowanie nowych wyrobów akcyzowych wpisanych do mapy drogowej, w perspektywie do 2027 r. Dodatkowo w 2026 r. na poziom dochodów budżetu państwa będą oddziaływały zmiany wprowadzające od 1 lipca 2025 r. opodatkowanie urządzeń do waporyzacji oraz zestawów części do urządzeń do waporyzacji, jak również podwyższoną stawkę dla płynu do papierosów elektronicznych zawartego w jednorazowych papierosach elektronicznych.
Wydatki budżetu państwa w 2026 r.
Wydatki budżetu państwa zaplanowano w wysokości 918,9 mld zł, tj. na poziomie zbliżonym do kwoty łącznych wydatków ustalonych w ustawie budżetowej na rok 2025 (921,6 mld zł), o 2,7 mld zł mniej niż w 2025 roku.
Deficyt sektora GG i dług publiczny
Przy przyjętych założeniach, w tym uwzględniając limit deficytu zapisany w projekcie ustawy budżetowej na 2026 rok, przewidywana relacja państwowego długu publicznego do PKB wyniesie 48,9% w 2025 r., a następnie wzrośnie do 53,8% w 2026 r., pozostając poniżej progu ostrożnościowego 55% określonego w ustawie o finansach publicznych.
Przewidywana relacja do PKB długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE) wyniesie 60,4% na koniec 2025 r. i 66,8% na koniec 2026 r.
Kształtowanie się długu publicznego w latach 2025-2026 będzie głównie rezultatem finansowania potrzeb pożyczkowych netto budżetu państwa, w szczególności związanych z realizacją części pożyczkowych KPO (w tym 2,8% PKB w 2026 r.) oraz nakładów na obronność.
